Nhà thơ Trần Đăng Khoa, sinh ngày 26.4.1958. Quê gốc: thôn Điền Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.  Ông là Hội viên Hội nhà văn Việt Nam.   Nhà thơ Trần Đăng Khoa sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân, bắt đầu sáng tác thơ từ 8 tuổi. Năm 1975 nhập ngũ, ông từng là bộ đội hải quân, học viên Trường sĩ quan Lục quân. Trần Đăng Khoa tốt nghiệp Trường viết văn Nguyễn Du, tốt nghiệp Học viện Văn học Thế giới mang tên M. Gorky (CHLB Nga).  

Tác phẩm đã xuất bản: “Từ góc sân nhà em” (thơ – 1968), “Góc sân và khoảng trời” (thơ – 1968), “Thơ Trần Đăng Khoa” (Tập 1 – 1970), “Khúc hát người anh hùng” (trường ca – 1974), “Trường ca trừng phạt” (thơ – 1973), “Trường ca Giông bão” (thơ – 1983), “Bên cửa sổ máy bay” (thơ – 1986), “Thơ Trần Đăng Khoa” (Tập 2 – 1983), “Chân dung và đối thoại” (bình luận – 1998)… 

Được biết đến trước hết và đặc biệt thơ Trần Đăng Khoa được coi là “thần đồng” thơ của Việt Nam vì có tài làm thơ từ rất nhỏ. Bài thơ đầu tiên được in báo Văn Nghệ vào tháng 5 – 1966, rồi tiếp ngay sau đó là một loạt các bài thơ khác.   Không chỉ các em nhỏ mà cả người lớn cũng say mê đọc thơ Trần Đăng Khoa. Những dòng thơ tươi mát, hồn nhiên, ấm áp tình người, tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào dân tộc. Thế giới thơ Trần Đăng Khoa  bắt nguồn từ những cảnh vật, những nếp sinh hoạt quen thuộc của nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. Trần Đăng Khoa đã thể hiện trong thơ những điều mắt thấy tai nghe, những quan sát tinh tế bằng giọng điệu của riêng mình – một cậu bé hồn nhiên, hiếu động, ham hiểu biết. 

Thơ với tuổi thơ Trần Đăng Khoa là chuỗi một thời gian đầy ắp những sự kiện, những kỷ niệm khó phai mờ. Những gì bắt gặp từ “góc sân nhà em”, đến những gì diễn ra hàng ngày trên vùng đất quê mẹ và với những quan sát tinh tế, tư duy độc lập của tuổi bé thơ đã giúp nhà thơ có một cách nhìn hiện thực qua lăng kính của mình. Từ đó, Trần Đăng Khoa đã có được nhiều bài thơ hay đặc sắc trong độ tuổi thiếu nhi của mình. Những bài “Đám ma bác giun”, “Ò ó o”, “Đánh thức trầu”… được viết trong sự giao hòa sâu sắc giữa người và cảnh. Trần Đăng Khoa nắm bắt rất tài, rất nhạy thần sắc của thiên nhiên. Thơ của Trần Đăng Khoa giàu tình nghĩa. Một cậu bé mười tuổi đã có những suy nghĩ sâu sắc về mẹ, về những người nông dân “một nắng hai sương” (Mẹ ốm, Hạt gạo làng ta).

Trần Đăng Khoa đã ba lần được nhận Giải thưởng thơ của báo Thiếu niên Tiền phong (1968, 1969, 1971). Những năm chống Mỹ, thơ Trần Đăng Khoa tiêu biểu cho tiếng thơ của trẻ em Việt Nam cất lên trong lửa đạn. Nữ văn sĩ Pháp Mađơlen Ríp Phô đã viết bài: “Khoa, em bé thi sĩ của Việt Nam, một khúc hát nhỏ mạnh hơn bom đạn” đăng trên báo Nhân Đạo ( Pháp). 

Cảm xúc tinh tế về thiên nhiên có thể coi là đặc điểm, là sự đóng góp của Trần Đăng Khoa. Đó là hồn quê - bao giờ cũng tiềm ẩn trong tâm khảm mỗi người Việt Nam. Tọa lạc trong ý thức hay ẩn mình trong vô thức, hồn quê mãi mãi là cái nôi của yêu thương, của khát vọng, khoan dung và nhân bản. Mọi thứ xung quanh từ gần đến xa đều lần lượt hiện ra trong thơ của tuổi thơ. Nhờ vậy, Trần Đăng Khoa đã tạo ra một không gian thuần khiết của  thơ mình, bối cảnh xung quanh hòa động với tuổi thơ yêu khám phá, và cảm nhận. Từ mỗi con vật, đồ vật, thiên nhiên không còn là đối tượng chỉ được nhìn ngắm, miêu tả, đến thơ Trần Đăng Khoa, chúng hòa vào thế giới con người, tạo thành những bộ phận hữu cơ và bình đẳng với thế giới ấy, trong vũ trụ sinh tồn chung, chỉ có yêu thương và trân trọng. Dưới đôi mắt trẻ thơ, Trần Đăng Khoa mô tả cái mênh mông gần gũi của thế giới xung quanh bằng những hình ảnh nhỏ bé, nhưng chuyên chở cảm xúc tràn đầy: Cọc rêu đáy ao, con giun, con dế, con chó, con trâu, hương bưởi, hương nhãn, rặng duối, làn khói, tiếng máy cày, tiếng gà gáy, con bướm vàng, ngõ nhỏ, sông quê, chú bù nhìn rơm, mặt trời, trăng, sao… tất thảy là bè bạn, là ruột thịt, quây quần, vui buồn, lo lắng, ưu tư, hi vọng… với con người.

Lẽ đời chí cốt từ quê hương, người thân… cùng với việc say mê đọc sách từ thuở nhỏ, là nguồn lực vô tận để Trần Đăng Khoa thẩm thấu cuộc sống và nghệ thuật. Nhờ vậy, thế giới thơ ca của Trần Đăng Khoa có thể coi là bách khoa thư về đồng quê Bắc Bộ Việt Nam, là một đặc sản của văn hóa, văn chương và tâm hồn dân tộc.

                                                                                                                 Hồng Tiến