Ra mắt tập tản văn “Mai rồi mưa tạnh trong xuân” - Huế xưa trong tản văn Thái Kim Lan
Nhân Ngày sách Việt Nam 2019, Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp với Thư viện Quốc gia Việt Nam tổ chức chương trình giao lưu ra mắt tập tản văn của tác giả Thái Kim Lan “Mai rồi mưa tạnh trong xuân”. Chương trình có sự tham gia của tác giả Thái Kim Lan, nhà văn Lê Phương Liên và nhà thơ Nguyễn Hữu Quý.
Chương trình diễn ra vào lúc 10:00, thứ Sáu, ngày 19.4.2019 tại Sảnh chính Thư viện Quốc gia (31 Tràng Thi, Hà Nội).
“Mai rồi mưa tạnh trong xuân” là tập tản văn gồm 45 “tiểu tự sự” của tác giả Thái Kim Lan. Những bài viết “hư ảo và nên thơ”, “như sương như mưa” khó có thể xếp loại vào thể văn gò bó cứng nhắc nào.
Là người con của xứ Huế, sinh ra và lớn lên tại Huế, “thấm đẫm Phật giáo từ ngày còn thơ”, nhưng tác giả Thái Kim Lan lại dành hơn nửa thế kỉ gắn bó với nước Đức, là giáo sư giảng dạy triết học so sánh Đông - Tây ở quê hương của những triết gia lừng danh.
Trong những “tiểu tự sự” của Thái Kim Lan, độc giả cảm nhận những thái cực cảm xúc trong một trái tim nhạy cảm và một cái đầu duy lý.
Sau bao năm xa quê hương, những tưởng bản tính Đức mạnh mẽ đã “bứng” Thái Kim Lan ra khỏi căn tính Huế. Có những lúc, Thái Kim Lan đã hoang hoải cảm thấy “chẳng biết nơi nao là chốn quê nhà”, nhưng rồi bỗng, một tiếng chuông chùa thoảng ngân, một cánh hoa hải đường bé bỏng, một nụ mai vàng chớm nở, “một vài sợi nắng le lói trên từng không” buổi giao mùa, màu áo trắng tinh khôi bảng lảng… đã níu giữ Thái Kim Lan lại với Huế.
Những câu chuyện tuổi thơ về Bà, về Mạ, về Chị, về những bạn học trường nữ sinh Đồng Khánh, trong những dịp Lễ Vu Lan, ngày Phạt đản, Tết Nguyên đán… hiển hiện tươi rói trong kí ức của tác giả, đưa người đọc trở về với những cảnh cũ người xưa “rặt Huế”.
Huế hiện lên trong niềm thương nỗi nhớ thường trực khôn nguôi của tác giả, “cung đàn “Nhớ Huế” như được căng giây trên khắp mọi nẻo, chỉ cần một giọt nước mưa rơi trên cầu Bến Ngự, một chút nắng trên tàu chuối trong vườn Vỹ Dạ, một câu hò vẳng xa mô đó trong một bài thơ hay một tiếng rao hàng não nuột trên một trang giấy” là kí ức Huế lại bừng lên xôn xao.
Hãy nghe Thái Kim Lan tả về vẻ đẹp xứ Huế: “Thuở ấy bờ sông Hương xanh um cây lá, bốn mùa nở rộ những loài hoa mộc mạc của ruộng vườn, hoa mướp hoa cà hoa bí xen với râm bụt thêu đường đi và lúa biền óng ả xanh bắt chước sóng nhấp nhô. Phong cảnh chảy theo hai bên bờ như hát cùng một nhịp đò đưa. Cây dại cây dứa níu áo bắt đền những trái mâm xôi chín mọng đang oà hương nơi từng bụm tay úp vào miệng. Có đứa đã lên xe, đứa còn dùng dắng gỡ gai mắc áo. Ðỉnh đồi Hà Khê như mõm con rồng chênh vênh trên con sông uốn khúc. Tới đây mà xem nì! Dòng sông cứ lửng lơ trong mơ mộng mãi hoài. ”
Đi khắp phương trời, tác giả mới nghiệm ra rằng “đi mô cũng không đẹp bằng ở Huế”. Để rồi “Chính trong giây phút nghe sông núi tĩnh lặng từ nghìn xưa còn đó, thấy tiếng hòa ca êm ái chảy tràn trong nắng xuân chơi vơi giữa sông, nếm được vị xuân nồng đang chuồi êm trên dòng Hương, sờ được màu tinh khôi của thời gian đang rải tơ xanh trên đỉnh Kim Phụng, nhận ra “dừng lại” cũng là “đang trôi” nơi sóng nước hồn nhiên dạt dào xuân tâm vô lượng, tôi chợt tìm thấy bóng mình đã in trong lòng sông ấy từ vô thủy vô chung.”
Nhẩn nha đọc những bài viết “văn phong thi vị và trong sáng” của người phụ nữ Huế “vừa tài giỏi trong nghiên cứu giảng dạy triết học, vừa có cách viết về Phật giáo giản dị và đầy thiền vị” như cách Giáo sư Trần Văn Khê nhận xét về tác giả Thái Kim Lan, giữa một “chung trà nhỏ”, ngẫm về cuộc đời, về hạnh phúc, chợt bừng ngộ “Mai rồi mưa tạnh trong xuân”.
Tác giả THÁI KIM LAN
• Sinh ở Huế
• Giáo sư Triết học Trường Nữ Trung học Đồng Khánh Huế (1964-1965)
• Năm 1965 du học Đức với học bổng của Viện trao đổi hàn lâm Đức (DAAD).
• Từ 1978 - 2007, là giảng viên Triết học so sánh Đông (Phật giáo) - Tây tại Trường Đại học Ludwig-Maximilian Universität, München.
Tác phẩm
• Kant, Die restriktive Funktion der Sinnlichkeit in der Kritik der reinen Vernunft (Luận án Triết học tại Đại học Ludwig-Maximilian, München)
• Buddismus und Frieden (trong tuyển tập Die grossen Religionen, Đại học Nürnberg)
• Tuyển tập văn học Đức-Việt về B. Brecht và Hermann Hesse (tuyển chọn, dịch và giới thiệu)
• Dẫn nhập triết học siêu nghiệm của I. Kant vào Việt Nam (2004)
• In einem kälteren Land - Lạnh hơn xứ mình (Tập thơ song ngữ Đức - Việt)
• Thư gửi con
• Ngoài ra Thái Kim Lan còn là tác giả của nhiều tiểu luận về triết học, tôn giáo, nhiều bài ký sự, tùy bút…và là tác giả của 3 quyển sách nấu ăn thuộc hạng best-seller (Indonesisch Kochen, Kochen mit dem Wok, Chinesisch Kochen) của nhà xuất bản chuyên về ẩm thực và sức khỏe Gräfer & Unzer - München, được dịch ra nhiều thứ tiếng.
Tác phẩm dịch
• Người hảo tâm thành Tứ Xuyên (Kịch B. Brecht, NXB Đà Nẵng, 1999)
• Huệ Tím (Hermann Hesse, NXB Đà Nẵng, 1998; NXB Kim Đồng, 2014)